-Nguyễn Hữu Thỉnh sinh năm1942,quê quán huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc . Ông là nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước,viết nhiều, viết hay về con người,cuộc sống ở làng quê ,về mùa thu.
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 122: Sang thu - Nguyễn Thị Thu Hạnh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên Iteqs EAks.jpg" alt="*">
tuổi Hữu Thỉnh Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi Hữu Thỉnh Bố cục Cách 1 : 3 đoạn Khổ 1: Khổ 2: Khổ 3: Tín hiệu báo thu sang Quang cảnh đ ất trời sang thu Biến đổi của cảnh vật sang thu Cách 2 : 2 phần Phần 1: Cảm xúc của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mùa . -Phần 2: Những suy ngẫm của nhà thơ . Tiết 122-V ă n bản Sang thu Hữu Thỉnh I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung : a. Cảm xỳc của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mựa : *Tớn hiệu bỏo thu sang : -Từ ngữ gợi tả :Bỗng, phả, hình như - Tín hiệu : hương ổi, gió se, sương. - Nhân hóa : sương chùng chình Tâm trạng ngỡ ngàng của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mùa . Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung : a. Cảm xỳc của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mựa : * Q uang cảnh đất trời sang thu : - Nhân hóa : sông dềnh dàng, chim vội vã - Từ láy : dềnh dàng, vội vã - Hình ảnh liên tưởng : đám mây mùa hạ- vắt nửa mình sang thu. Tâm trạng bâng khuâng trước cảnh đất trời sang thu. Tiết 122-V ă n bản Sang thu Hữu Thỉnh Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung : a. Cảm xỳc của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mựa . * B iến đổi của cảnh vật sang thu : - N ắng vẫn cũn nhưng nhạt dần - Mưa vơi dần - S ấm cũng bớt - Hàng cõy đứng tuổi Tõm trạng bõng khuõng ngỡ ngàng, cảm nhận tinh tế của nhà thơ khi chợt nhận ra những tớn hiệu bỏo thu sang Tiết 122-V ă n bản Sang thu Hữu Thỉnh Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đ ứng tuổi * Tả thực: Sấm: Vang đ ộng bất th ư ờng của ngoại cảnh, của cuộc đ ời. Hàng cây đ ứng tuổi: Con ng ư ời từng trải. * Ý nghĩa ẩn dụ: Sấm hàng cây đ ứng tuổi Có ý kiến cho rằng: “ Hai câu th ơ cuối của khổ th ơ thứ ba vừa có tính tả thực, vừa chứa đ ựng nhiều hàm ý sâu xa ”. Em có đ ồng ý không ? Vì sao ? ? “Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện t ư ợng thiên nhiên này, tôi muốn gửi gắm suy ngẫm của mình, khi con ng ư ời đ ã từng trải thì cũng vững vàng h ơ n tr ư ớc những tác đ ộng bất th ư ờng của ngoại cảnh, của cuộc đ ời.” ( Lời tâm sự của nhà th ơ Hữu Thỉnh) THẢO LUẬN NHÓM Hình thức thảo luận nhóm 4 Thời gian thảo luận: 1 phút HẾT GIỜ - Sấm và hàng cây lúc sang thu. I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung : a. Cảm xỳc của nhà thơ trước khoảnh khắc giao mựa. b. N hững suy ngẫm của nhà thơ : - T ả thực : S ấm và hàng cõy lỳc sang thu - Ẩn dụ : + Sấm: Vang đ ộng bất th ư ờng của ngoại cảnh, của cuộc đ ời. + Hàng cây đ ứng tuổi: Con ng ư ời từng trải. - Suy ngẫm của tỏc giả :khi con ng ư ời đ ã từng trải thì cũng vững vàng h ơ n tr ư ớc những tác đ ộng bất th ư ờng của ngoại cảnh, của cuộc đ ời. S uy ngẫm của tỏc giả làm nờn đặc điểm của cỏi tụi trữ tỡnh sõu sắc trong bài thơ. Tiết 122-V ă n bản Sang thu Hữu Thỉnh I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung 2. Nghệ thuật : - Khắc hoa ï đư ợc hình ảnh th ơ đ ẹp, gợi cảm, đ ặc sắc về thời đ iểm giao mùa hạ – thu ở nông thôn vùng đ ồng bằng Bắc bộ. - Sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ (bỗng, phả, hình nh ư , ), phép nhân hoá ( s ươ ng chùng chình, sông dềnh dàng,), phép ẩn dụ ( sấm, hàng cây đ ứng tuổi ). Tiết 122-V ă n bản Sang thu Hữu Thỉnh I- Tìm hiểu chung . I I. Đọc – hiểu văn bản : 1. Nội dung 2. Nghệ thuật 3. í nghĩa văn bản : Bài th ơ thể hiện những cảm nhận tinh tế của nhà t
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 123: Văn bản Sang thu (Hữu Thỉnh)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên Con người, cuéc sèng ë n«ng th«n Mïa thu ĐÒ tµi Trong chiÕn tranh Sau chiÕn tranh Ph¶ vµo trong giã se Sương chïng chình qua ngâ VÉn cßn bao nhiªu n¾ng Đã v¬i dÇn c¬n mưa SÊm còng bít bÊt ngê Sang thu Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : 1. Tác giả : 2. Tác phẩm : a. Hoàn cảnh sáng tác : Bài thơ “Sang thu” được viếtnăm 1977, in trong tập “Từ chiếnhào đến thành phố”. b. Thể thơ : c. Phương thức biểu đạt : Biểu cảm, miêu tả. SANG THUBỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi . Hữu Thỉnh5 chữ.Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1): - Hương ổi thơm nồng nàn, phảvào gió thu se lạnh, sương thu ngập ngừng vấn vương. - Bâng khuâng, xao xuyến lúcchớm thu. Chưa hẳn tin, chưa dámchắc. => Cảm xúc ngỡ ngàng, rấttinh tế của nhà thơ: về “hương”,về “gió”, về “sương” buổi chớm thu SANG THUBỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã vềhương ổigió se Sương chùng chình Bỗng Phả Hình như Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1): - Sông dềnh dàng, chim vội vã, đám mây vắt nửa mình SANG THU .Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2):dềnh dàngvội vã Vắt nửa mình Sông Chimđám mây - “Đám mây vắt nửa mình”: hình ảnh nhân hóa bất ngờ, thú vị tôn thêm vẻ đẹp của bầu trời lúc sang thu => Cảm xúc ngây ngất trước sự vận động sang mùa của cảnh vật. Cảnh vật trở nên sống động, có hồn. Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu “Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu”. Hai câu thơ này không hẳn nói về hiện tượng giao mùa như một số người hiểu và phân tích. Khi tôi viết bài thơ này tôi đã liên tưởng đến những đám mây mùa Hạ. Đó là những đám mây tràn trọn vẹn vào mùa Thu. Thế nhưng có gì ngăn cảm xúc của tôi lại theo chiều hướng đấy... Mây mùa Hạ thường chứa nhiều màu sắc, thậm chí đầy giông bão tựa hồ những ước mơ khao khát của tuổi trẻ. Những ước mơ khao khát ấy thường lấy đi rất nhiều sức lực của tuổi trẻ. Tuy nhiên giữa mơ và thực là hai thế giới luôn đối lập nhau và chẳng phải ước mơ nào cũng trở thành hiện thực. (Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh)Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1): - Sông dềnh dàng, chim vội vã, đám mây vắt nửa mình SANG THU .Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2): - “Đám mây vắt nửa mình”: hình ảnh nhân hóa bất ngờ, thú vị tôn thêm vẻ đẹp của bầu trời lúc sang thu => Cảm xúc ngây ngất trước sự vận động sang mùa của cảnh vật. Cảnh vật trở nên sống động, có hồn. ,đồng thời chúng ta phải biết sống cho thực tại, hướng tới tương lai.Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1) : 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2) : SANG THU Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi . - Nắng, sấm, mưa đã vơi dần, cũng bớt : Hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của mùa hạ nhưng với sắc thái giảm dần –> khẳng định sự giao mùa . 3. Những biến chuyển âm thầm trong lòng cảnh vật mang tính triết lí (khổ 3) :nắngmưa Sấm Vẫn còn
Đã vơi dầncũng bớt Thảo luận : “ Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi ” . Có ý kiến cho rằng: hai câu thơ trên vừa có tính tả thật vừa mang ý nghĩa tượng trưng sâu xa. Em có đồng ý không ? Tại sao ? Nghĩa tả thực: Nghĩa tượng trưng: Con người khi đã trưởng thành sẽ bản lĩnh, vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh Tieáng saám vaø nhöõng côn möa bôùt ñi, haøng caây khoâng coøn giaät mình baát ngôø“Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, tôi muốn gởi gắm suy ngẫm của minh – khi con người đã từng trãi thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời”. (Lời tâm sự của nhà thơ Hữu Thỉnh) Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1) : 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2) : 3. Những biến chuyển âm thầm trong lòng cảnh vật mang tính triết lí (khổ 3) : - Nắng, sấm, mưa đã vơi dần, cũng bớt -> Hiện tượng thiên nhiên đặc trưng của mùa hạ nhưng với sắc thái giảm dần. - Hai câu thơ cuối vừa tả thiên nhiên sang thu vừa là hình ảnh ẩn dụ: “con người khi đã trưởng thành sẽ bản lĩnh, vững vàng hơn trước những tác động bất thường”.Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1) : 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2) : 3. Những biến chuyển âm thầm trong lòng cảnh vật (khổ 3) : III/. Tổngkết : 1. Nghệ thuật : - Thể thơ 5 chữ, từ ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm. - Các phép tu từ nhân hóa, ẩn dụ. Hình ảnh đối lập. 2. Nội dung : Bài thơ thể hiện cảm xúc tinh tế của nhà thơ khi đất trời chuyển mùa từ hạ sang thu .Tiết : 123 : Văn bản SANG THU - Hữu Thỉnh - I/. Giới thiệu chung : II/. Tìm hiểu văn bản : 1. Tín hiệu báo thu về (khổ 1) : 2. Quang cảnh đất trời ngả dần sang thu (khổ 2) : 3. Những biến chuyển âm thầm trong lòng cảnh vật (khổ 3) : III/. Tổng kết : 1. Nghệ thuật : 2. Nội dung : IV/. Luyện tập : Nêu cảm nhận của em về một hình ảnh thơ trong bài “sang thu” mà em thích nhất ? C¶nh vËt sang thu
