Soạn văn 10 tập 1: Ôn tập văn học dân gian Việt Nam. Câu 2: Tấn bi kịch của Mị Châu - Trọng Thủy vào chuỗi truyền thuyết An Dương Vương cùng Mị Châu - Trọng Thủy.
Bạn đang xem: Soạn bài ôn tập văn học dân gian việt nam
I. NỘI DUNG ÔN TẬP
Câu 1: các đặc trưng của văn học dân gian
Mời chúng ta xem cụ thể trong bài: Khái quát văn học dân gian Việt Nam
Câu 2:
a. Văn học dân gian vn gồm số đông thể loại chính như: thần thoại, sử thi dân gian, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện cười, truyện ngụ ngôn, tục ngữ, câu đố, ca dao – dân ca, vè, truyện thơ, những thể các loại sân khấu (chèo, tuồng, múa rối, những trò diễn với tích truyện).
b. Những đặc thù chủ yếu đuối của một trong những thể các loại văn học dân gian:
* Sử thi (nhất là sử thi anh hùng)
- Nội dung: kể tới những vụ việc có ý nghĩa lớn đối với đời sống của cộng đồng.
- Đặc điểm nghệ thuật:
● Là những tác phẩm trường đoản cú sự tất cả quy mô lớn.
● Hình tượng thẩm mỹ hoành tráng, hào hùng về sức khỏe và trí tuệ.
● Câu văn trùng điệp, ngôn từ trang trọng, nhiều hình ảnh, giàu nhịp điệu với những giải pháp so sánh, ẩn dụ cùng phóng đại quánh trưng
* Truyền thuyết
- Nội dung: đề cập về gần như sự kiện cùng nhân vật lịch sử (hoặc có liên quan đến kế hoạch sử) theo quan tiền điểm đánh giá của dân gian.
- Đặc điểm nghệ thuật:
● Là phần nhiều tác phẩm văn xuôi trường đoản cú sự có dung lượng vừa phải.
● Có sự tham gia của những chi tiết, của các sự vấn đề có tính chất thiêng liêng kì ảo (các nhân đồ thần, các đồ đồ gia dụng kì ảo tất cả phép lạ hay hầu hết sự đổi thay thân).
* Truyện cổ tích
- Nội dung:
● Là những mẩu truyện kể về số phận của những con người thông thường hay xấu số trong buôn bản hội (chàng trai nghèo, bạn thông minh, tín đồ em, bạn đi ở, con trai ngốc,…)
● Thể hiện niềm tin nhân đạo và sự lạc quan của tín đồ lao động.
- Đặc điểm nghệ thuật:
● Là phần nhiều tác phẩm văn xuôi tự sự.
● Cốt truyện và hình tượng đều được lỗi cấu siêu nhiều.
● Có sự tham gia của không ít yếu tố kì ảo hoang đường (nhân đồ thần: bụt, tiên, phù thuỷ,… những vật thần tình ảo như cây đũa thần, chiếc thảm bay,… hoặc mọi sự đổi thay hoá kì ảo,…).
● Thường có một kết cấu quen thuộc: Nhân đồ dùng chính chạm mặt khó khăn hoạn nạn ở đầu cuối vượt qua cùng được hưởng trọn hạnh phúc.
* Truyện cười
- Nội dung: phản bội ánh rất nhiều điều kệch cỡm, rởm đời trong làng hội, những vấn đề xấu hay trái với lẽ tự nhiên và thoải mái trong cuộc sống đời thường mà có ẩn chứa những yếu đuối tố tạo cười.
- Đặc điểm nghệ thuật: dung tích ngắn, kết cấu chặt chẽ, mâu thuẫn cách tân và phát triển nhanh, kết thúc bất ngờ và độc đáo.
* Truyện thơ
- Nội dung: mô tả tâm trạng và lưu ý đến của con người khi niềm hạnh phúc lứa đôi với sự công bình xã hội bị tước đoạt đoạt.
- Đặc điểm nghệ thuật:
● Truyện thơ là các tác phẩm từ sự dân gian bằng thơ nên nó vừa có đặc điểm tự sự (có cốt truyện) vừa giầu đặc thù trữ tình.
● Thường thực hiện những hình hình ảnh so sánh, ví von, những biện pháp điệp từ, điệp cú pháp (điệp câu) để nhấn mạnh ý.
● Là đầy đủ tác phẩm có dung tích lớn (Tiễn dặn người yêu có rộng 1800 câu thơ).
c. Bảng tổng hợp các thể một số loại văn học dân gian
Truyện dân gian | Câu nói dân gian | Thơ ca dân gian | Sân khấu dân gian |
Thần thoại, cổ tích, truyền thuyết, ngụ ngôn, sử thi, truyện cười, truyện thơ,… | Tục ngữ, câu đố | Ca dao – dân ca, vè | Chèo, tuồng |
Câu 3: Bảng tổng hợp, so sánh những thể các loại văn học tập dân gian
Câu 4:
a. Ca dao than thân thường là lời của người thanh nữ trong buôn bản hội cũ. Thân phận của họ bị dựa vào vào những người khác trong làng hội. Họ bắt buộc tự định đoạt hạnh phúc của mình, mọi giá trị giỏi đẹp của họ không được tín đồ khác biết đến. Để nói về thân phận của mình, họ được dùng các hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ. Hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ ấy thường lộ diện sau cấu trúc "Thân em như…".
Ca dao yêu thương chung tình đề cập đến tình yêu, sự thủy chung, nỗi ghi nhớ nhung, ước ước ao được chạm chán nhau của tình yêu song lứa…
số đông tình cảm này thường được biểu hiện thông qua những hình ảnh như tấm khăn, ngọn đèn, dòng cầu, con thuyền, bến nước, gừng cay – muối mặn…
Ca dao hài hước gôm nhị mảng, một là tiếng cười tự trào mô tả niềm yêu đời, sáng sủa của fan nông dân; nhị là tiếng cười châm biếm, phê phán gần như thói lỗi tật xấu trong xã hội. Tiếng cười cợt tự trào là tiếng cười sáng sủa trước hoàn cảnh của bản thân, còn tiếng cười phê phán là giờ cười nhằm mục tiêu vào hầu như thói hỏng tật xấu trong làng mạc hội.
b. Các biện pháp thẩm mỹ và nghệ thuật thường sử dụng trong ca dao:
- thường xuyên lặp lại các mô thức mở đầu: thân em, em như, cô kia, cầu gì,...
- sử dụng nhiều các mô típ biểu tượng: gừng cay - muối mặn, con đò, bến đợi, ngọn đèn, tấm khăn, mẫu cầu,...
- Sử dụng phổ biến các phương án so sánh, ẩn dụ, cường điệu, tương phản nghịch đối lập.
- Sử dụng các thể thơ thân thuộc của dân gian (chủ yếu là lục bát).
- Ngôn ngữ mang tính chất lời ăn tiếng nói hàng ngày, tuy hết sức đời thường tuy thế mang các hàm nghĩa sâu sắc...
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1: nhấn xét về nhì đoạn diễn đạt cảnh Đam Săn múa khiên với đoạn cuối tả hình hình ảnh và mức độ khoẻ của phái mạnh trong đoạn trích Chiến win Mtao Mxây:
Trong cha đoạn văn này, nét rất nổi bật trong nghệ thuật mô tả nhân vật hero nằm ở các thủ pháp sau:
- thủ thuật so sánh: Với hồ hết câu văn như "chàng múa trên cao, gió như bão. đấng mày râu múa dưới thấp, gió như lốc", "Bắp chân nam nhi to bằng cây xà ngang, bắp đùi đấng mày râu to bằng ống bễ, sức cánh mày râu ngang mức độ voi đực...".
- thủ thuật phóng đại: "Một lần xốc tới, đấng mày râu vợt một đồi tranh", "khi nam nhi múa chạy nước kiệu, trái núi ba lần rạn nứt, tía đồi tranh bật rễ bay tung"...
- thủ thuật trùng điệp: nằm ở nội dung của những câu văn cùng ở cả phương thức thể hiện. Các hành động, tương tự như đặc điểm của Đam Săn những được luyến láy những lần nhằm tạo cho sự kì vĩ, mập lao: "Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây", "Bắp chân đấng mày râu to bằng cây xà ngang... Đam Săn vốn ngang tàng từ vào bụng mẹ",...
Sự phối hợp linh hoạt của các biện pháp thẩm mỹ này cùng rất trí tưởng tượng hết sức đa dạng chủng loại của tác giả, dân gian đã góp thêm phần tôn lên vẻ đẹp mắt của người nhân vật sử thi - một vẻ rất đẹp kì vĩ lớn lao trong một khung cảnh cũng khá hoành tráng với dữ dội.
Câu 2: Tấn thảm kịch của Mị Châu - Trọng Thủy trong chuỗi thần thoại An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy.
Câu 3: Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật của truyện Tấm Cám là đã khắc họa được hình tượng Tấm tất cả sự cách tân và phát triển về tính cách. Theo dõi câu chuyện, chúng ta cũng có thể dễ dàng nhận ra điều này:
- Ở quá trình đầu, khi gặp gỡ những sự đè nén hay mọi khó khăn, Tấm khôn cùng thụ động, yếu đuối, hay chỉ khóc không biết làm những gì (lúc mất giỏ cá, thời điểm mất bé bống, lúc bị tóm gọn ngồi nhặt thóc...). Ở giai đoạn này, Tấm chỉ biết trông mong vào sự trợ giúp của bên phía ngoài (ông Bụt).
- tuy nhiên đến tiến trình sau, Tấm đã nhất quyết đấu tranh để giành lại cuộc sống, giành lại niềm hạnh phúc (chim rubi anh, cái khung cửi đều thông báo dọa Cám và dứt truyện, Tấm đang buộc bà bầu con Cám bắt buộc nhận một kết cục xứng danh với tội tình của mình). Ở quy trình tiến độ này, tuy Tấm nhiều lần hóa thân tuy thế nhân thiết bị Bụt đã hết xuất hiện. Cụ vào đó, Tấm đã dữ thế chủ động hơn giữa những hành hễ của mình.
có thể nói, sở dĩ tất cả sự trở nên tân tiến về tính bí quyết như vậy là do ban đầu, Tấm không ý thức được thân phận của mình, những xích míc thì chưa đến mức căng thẳng mệt mỏi và quyết liệt. Hơn nữa, Tấm lại có sự trợ giúp của nhân thứ thần kì yêu cầu Tấm còn thụ động. Ở tiến độ sau, mâu thuẫn bước đầu quyết liệt đẩy Tấm vào thế buộc phải đấu tranh nhằm giành lại cuộc sống thường ngày và hạnh phúc của mình. Sự cải tiến và phát triển tính giải pháp của nhân trang bị Tấm cũng cho biết sức sống bạt mạng của con người trước việc vùi dập của những thế lực thù địch. Nó là sự thắng lợi của cái thiện trước điều ác trong cuộc sống.
Câu 4: Bảng so sánh truyện cười
Truyện | Đối tương cười cợt (Cười ai?) | Nội dung mỉm cười (Cười dòng gì?) | Tình huống khiến cười | Cao trào để tiếng cười cợt òa ra |
Tam đại con gà | Anh học trò “dốt hay nói chữ” | Tật “giấu dốt” của con người | Luống cuống khi không biết chữ kê | Khi anh học tập trò nói: “Dủ dỉ là con dù dì, cho dù dì là chị bé công, con công là ông bé gà |
Nhưng nó phải bằng hai mày | Thầy lí Cải với Ngô | Tấm bi hài kịch của việc hối lộ với ăn hối hận lộ | Đã hối lộ tiền ăn năn lộ mà vẫn bị đánh | Khi thầy lí nói “ Nhưng này lại phải bằng hai mày!” |
Câu 5:
- cấu tạo "Thân em như ...":
"Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài những hạt ra ruộng cày"
"Thân em như cá trong lờ
Hết phương vùng vẫy lưỡng lự nhờ chỗ đâu"
"Thân em như giếng thân đàng
Người khôn cọ mặt, bạn phàm rửa chân"
"Thân em như trái xoài bên trên cây
Gió đông gió tây nó phái mạnh gió bắc
Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành
Một mai rụng xuống biết vào tay ai?"
"Thân em như phân tử cau khô
Kẻ thanh tham mỏng, người khô tham dày".
- cấu tạo "Chiều chiều ..."
"Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê người mẹ ruột đau chín chiều".
"Chiều chiều mây lấp Sơn Trà
Lòng ta thương chúng ta nước mắt cùng lộn cơm".
"Chiều chiều lại ghi nhớ chiều chiều
Nhớ bạn yếm trắng dải điều thắt lưng".
Câu 6:
bài thơ Mời trầu của hồ Xuân hương thơm có sử dụng hình hình ảnh trầu – cau là chất liệu của ca dao; những bài thơ của Nguyễn Bính cũng thực hiện rất nhiều làm từ chất liệu của ca dao; trong Truyện Kiều, Nguyễn Du có thực hiện nhiều hình ảnh, từ ngữ mang từ làm từ chất liệu ca dao (ví dụ như: Truyện Kiều: "Thiếp như hoa sẽ lìa cành / chàng như con bướm lượn vành mà lại chơi". Ca dao: "Ai làm cho bướm lìa hoa / Cho nhỏ chim xanh nỡ cất cánh qua vườn cửa hồng").
Văn học dân gian là đa số giá trị truyền thống lịch sử của phụ vương ông ta nhằm lại, với khá nhiều thể một số loại văn học tập như truyền thuyết, truyện cổ tích, ca dao, tục ngữ... baigiangdienbien.edu.vn xin bắt tắt những kiến thức trọng chổ chính giữa và giải đáp soạn văn chi tiết các câu hỏi. Mời các bạn cùng tham khảo.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Trình bày các quánh trưng của văn học dân gian (minh họa bằng những tác phẩm vẫn học)
Tính truyền miệng:Văn học tập dân gian thường được truyền mồm theo không khí (từ vùng này qua vùng khác), hoặc theo thời hạn (từ đời trước cho đời sau). Ví dụ như như các truyện cổ tích, truyền thuyết: Thánh Gióng, Tấm Cám, Lạc Long Quân – Âu Cơ, An Dương Vương với Mị Châu – Trọng ThủyTính tập thể:Quá trình sáng tác tập thể: cá thể khởi xướng - bọn hưởng ứng (tham gia cùng sáng tạo hoặc tiếp nhận) cùng tu bổ, sửa chữa, thêm bớt cho phong phú, hoàn thiện. Ví dụ như các bài ca dao, phương ngôn được ra đời trong quy trình lao cồn sản xuất.Tính thực hành: là sự gắn bó và giao hàng trực tiếp cho những sinh hoạt khác nhau trong đời sống cùng đồng. Ví dụ tựa như các bài hát giao duyên.2. Văn học tập dân gian vn gồm phần lớn thể các loại gì? đã cho thấy những đặc thù chủ yếu của những thể loại: sử thi, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện cười, ca dao, truyện thơ.
3. Từ các truyện dân gian vẫn học, lập bảng tổng hợp, so sánh những thể các loại theo mẫu mã dưới đây:
4.
a. Ca dao than thân thường xuyên là lời của ai? do sao? Thân phận của rất nhiều con người ấy hiện lên như thế nào, bởi những so sánh ẩn dụ gì?
Ca dao chung tình đề cập đến những tình cảm, phẩm hóa học gì của tín đồ lao động? bởi sao họ hay nhắc tới những biểu tượng cái khăn, dòng cầu để biểu lộ tình yêu; các hình tượng cây đa, bến nước – con thuyền, gừng cay – muối hạt mặn… để nói lên trung thành của mình.So sánh tiếng cười tự trào và tiếng mỉm cười phê phán trong ca dao hài hước. Tự đó dìm xét về trung ương hồn tín đồ lao đụng trong cuộc sống đời thường còn các vất vả, lo toan.b. Nêu phần nhiều biện pháp thẩm mỹ và nghệ thuật thường được sử dụng trong ca dao.Trả lời:a.
Ca dao yêu thương, tình nghĩa đề cập tới những tình cảm, phẩm chất của tín đồ lao hễ như tình chúng ta cao đẹp, tình yêu thiết tha mặn nồng cùng với nỗi yêu thương nhớ da diết với ước hy vọng mãnh liệt, chung thủy thủy phổ biến của con người trong cuộc sống…Ca dao yêu thương thương thường lắp với hầu hết biểu tượng như mẫu khăn, dòng cầu,... Vì đấy là những vật, phần đông nơi nhưng nam nữ giới thường có nhiều kỉ niệm. Mẫu khăn là kỉ vật luôn đi cùng người nhỏ gái. Nó mang theo hơi ấm của người yêu. Còn mẫu cầu là vị trí nam nữ tán tỉnh và hẹn hò tâm sự.Ca dao trung thành còn thường áp dụng những ước lệ như cây đa, bến nước, bé thuyền, gừng cay, muối mặn... Bởi đó là những hình ảnh vừa ngay sát gũi, thân quen với người dân gian vừa biểu tượng cho sự chia li, mong chờ hay cho đều ước muốn, khát khao về sự thủy tầm thường tình nghĩa của nhỏ người.Ca dao vui nhộn gôm nhì mảng, một là tiếng mỉm cười tự trào diễn tả niềm yêu thương đời, sáng sủa của bạn nông dân; nhì là tiếng cười cợt châm biếm, phê phán số đông thói hỏng tật xấu trong buôn bản hội. Tiếng mỉm cười tự trào là giờ cười sáng sủa trước thực trạng của bạn dạng thân, còn tiếng cười phê phán là giờ đồng hồ cười nhằm vào phần đa thói lỗi tật xấu trong làng hội.
Có thể nhận xét rằng ca dao hài hước là sản phẩm của trọng tâm hồn sáng sủa yêu đời của fan lao động. Nó phát sinh ngay từ trong cuộc sống đời thường vất vả, khốn cạnh tranh và ngổn ngang lo toan của người nông dân.b. Phần đông biện pháp nghệ thuật thường được áp dụng trong ca dao:
Thường lặp lại các mô thức bắt đầu :thân em, em như, cô kia, ước gì,...Sử dụng nhiều các mô típ biểu tượng :cây đa, bến nước, bé đò, bến đợi, ngọn đèn, tấm khăn, dòng cầu,...Sử dụng phổ cập các phương án so sánh, ẩn dụ, cường điệu phóng đại, tương làm phản đối lập.Sử dụng các thể thơ quen thuộc của dân gian (chủ yếu đuối là lục bát).Ngôn ngữ mang tính chất lời ăn uống tiếng nói hàng ngày, tuy khôn xiết đời thường nhưng mang những hàm nghĩa sâu sắc...BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1: (Trang 101 - SGK Ngữ văn 10 tập 1)
Đọc nhì đoạn miêu tả cảnh Đăm Săn múa khiên và đoạn cưới là hình ảnh và sức mạnh của con trai trong đoạn trích thắng lợi Mtao Mxây. Từ ba đoạn văn kia hãy mang lại biết:
Những nét nổi bật trong nghệ thuật mô tả nhân vật hero của sử thi là gì?Nhờ những thủ thuật đặc trưng đó, vẻ đẹp nhất của người hero sử thi đã làm được lí tưởng hóa như thế nào?
Câu 2: (Trang 101 - SGK Ngữ văn 10 tập 1) căn cứ vào tấn bi kịch của Mị Châu Trọng Thủy vào Truyện An Dương Vương cùng Mị Châu – Trọng Thủy, hãy lập bảng cùng ghi nội dung trả lời theo chủng loại sau đây:
Câu 3: (Trang 101 - SGK Ngữ văn 10 tập 1) Đặc sắc nghệ thuật của truyện bộc lộ ở sự chuyển đổi của hình mẫu nhân đồ dùng Tấm: từ bỏ yếu đuối, thụ động đến kiên quyết đấu tranh nhau lại cuộc sống và niềm hạnh phúc cho mình. Anh/chị hãy so với truyện cổ tích Tấm Cám để gia công sáng tỏ điều đó.
Câu 4: (Trang 102 - SGK Ngữ văn 10 tập 1) địa thế căn cứ vào nhì truyện cười đã học, lập bảng cùng ghi nội dung vấn đáp theo mẫu dưới đây
Câu 5: (Trang 102 - SGK Ngữ văn 10 tập 1)a.Điền tiếp vào sau các câu bắt đầu Thân em như… với Chiều chiều… nhằm thành những bài xích ca dao trọn vẹn
Thân em như… Chiều chiều………Thân em như… Chiều chiều………Thân em như… Chiều chiều……… Mở đầu các bài ca dao theo những lặp lại vì vậy có tính năng gì đối với người nghe?b. Thống kê các hình hình ảnh so sánh, ẩn dụ trong các bài ca dao sẽ học và cho biết thêm người dân dã thường lấy các hình ảnh đó từ đâu.c. Tìm kiếm thêm một vài câu ca dao nói về:Chiếc khăn, chiếc áo
Nỗi nhớ của các đôi lứa đang yêu nhau
Biểu tượng cây đa, bến nước – nhỏ thuyền, gừng cay – muối bột mặn.
d. Tra cứu thêm một vài bài ca dao hài hước đem về tiếng mỉm cười giải trí, sở hữu vui mang lại con bạn trong cuộc sống.
Câu 6: (Trang 101 - SGK Ngữ văn 10 tập 1) Hãy search một vài bài xích thơ hoặc câu thơ của những nhà thơ trung đại và tân tiến có sử dụng làm từ chất liệu văn học dân gian để chứng minh vai trò của văn học dân gian đối với văn học tập viết.
Xem thêm: Du Lịch Nước Ngoài Cần Chuẩn Bị Những Gì? Cẩm Nang Du Lịch Nước Ngoài
Phần tìm hiểu thêm mở rộng
Câu 1: Trình bày đông đảo nội dung bao gồm trong bài: "Ôn tập văn học dân gian Việt Nam". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 10 tập 1.