GIẢI CÔNG NGHỆ 8 BÀI 30 BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG TRANG 102, LÝ THUYẾT CÔNG NGHỆ 8: BÀI 30

Trong thực tế quanh ta có rất nhiều biến đổi chuyển động, chẳng hạn như từ chuyển động quay của vô lăng thành chuyển động tịnh tiến của kim khâu là một ví dụ của biến đổichuyển động.

Vậy thế nào là biến đổi chuyển động? Tại sao các máy lại cần có cơ cấu biến đổi chuyển động?

Chúng ta sẽ được tìm hiểu vấn đề này rõ hơn ở bài học mới dưới đây. Mời các em cùng theo dõi nội dung bài học -Bài 30: Biến đổi chuyển động

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Tại sao cần biến đổi chuyển động?

1.2. Một số cơ cấu biến đổi

2. Bài tập minh hoạ

3. Luyện tập bài 30 Công Nghệ 8

3.1. Trắc nghiệm

3.2. Bài tập SGK & Nâng cao

4. Hỏi đáp
Bài 30 Chương 5 Công Nghệ 8

Từ một dạng chuyển động ban đầu, muốn có các dạng chuyển động khác nhau thì cần phải có cơ cấu biến đổi chuyển động

Các bộ phận của máy thường có dạng chuyển động không giống nhau và đều được dẫn động từ một chuyển động ban đầu (Chuyển động quay của máy).

Có hai dạng biến đổi chuyển độngcơ bản là :

Biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến và ngược lại.

Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc và ngược lại.

(Cơ cấu tay quay – con trượt)

a. Cấu tạo

Gồm các bộ phận chính

Tay quay

Thanh truyền

Con trượt

Giá đỡ

Con trượt và giá đỡ được nối ghép với nhau bằng khớp tịnh tiến, các chi tiết còn lại được nối ghép với nhau bằng khớp quay

b. Nguyên lí làm việc

Tay quay: Chuyển động quay

Con trượt: Chuyển động tịnh tiến

Khi tay quay 1 quay quanh trục A, đầu B của thanh truyền 2 chuyển động tròn làm con trượt 3 chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ 4 . Nhờ đó chuyển động quay của tay quay biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.

Khi tay quay 1 và thanh truyền 2 cùng nằm trên một đường thẳng thì con trượt 3 đổi hướng chuyển động

c. Ứng dụng

Cơ cấu trên thường được dùng ở các máy khâu đạp chân; máy cưa gỗ; ôtô; máy hơi nước, các máy có động cơ đốt trong….

Ngoài ra còn có:

Cơ cấu bánh răng – thanh răng ( c/đ quay của bánh răng thành chuyển động tịnh tiến của thanh răng và ngược lại) dùng ở máy nâng hạ mũi khoan,

Cơ cấu vít - đai ổc trên êtô và bàn ép

Cơ cấu cam cần tịnh tiến ở trong xe máy và ôtô…

(Cơ cấu tay quay thanh lắc)

a.Cấu tạo

Gồm các bộ phận chính

Tay quay

Thanh truyền

Thanh lắc

Giá đỡ

Các chi tiết đều được nối ghép với nhau bằng khớp quay

Khi tay quay 1 quay đều quanh trục A, thông qua thanh truyền 2, làm thanh lắc 3 lắc qua lắc lại quanh trục D một góc nào đó

Khi tay quay 1 và thanh truyền 2 nằm trên một đường thẳng thì thanh lắc 3 đổi hướng chuyển động

b.Nguyên lí làm việc

Tay quay chuyển động, thanh lắc chuyển động lắc

c. Ứng dụng

Máy dệt

Máy khâu đạp chân

Xe tự đẩy

Nêu cấu tạo ,nguyên lý làm việc và ứng dụng của cơ cấu tay quay- con trượt ?

Cấu tạo :

1 - Tay quay

2 - Thanh truyền

3 - Con trượt

4 - Giá đỡ

Nguyên lí làm việc:

Khi tay quay 1 quay quanh trục A, đầu B của thanh truyền 2 chuyển động tròn làm con trượt 3 chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ 4 .

Nhờ đó chuyển động quay của tay quay biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.

Cơ cấu tay quay- con trượtđược ứng dụng trong các máy và thiết bị như sau:

Cơ cấu pít tông – xi lanh trong Ôtô, xe máy

Máy khâu đạp chân

Thanh răng

Bánh răng

Ngoài ra còn có cơ cấu bánh răng - thanh răng và cơ cấu vít đai ố

Nêu những điểm giống và khác nhau của cơ cấu tay quay-con trượt , bánh răng -thanh răng ?

Giống :đều nhằmđể biếnđổi chuyểnđộng quay thành chuyểnđộng tịnh tiến và ngược lại

Khác nhau : Bánh răng - thanh răng có thể biếnđổi chuyểnđộng quayđều của bánh răng thành chuyểnđộng tịnh tiếnđều của thanh răng và ngược lại .

Tay quay -con trượt : khi tay quayđều con trượt tịnh tiến khôngđều

Trình bày cấu tạo ,nguyên lý làm việc và ứng dụng của cơ cấu tay quay - thanh lắc ?

Cấu tạo:

Tay quay,Thanh truyền,Thanh lắc,Giáđỡ

Nguyên lí làm việc của cơ cấu tay quay - thanh lắc :

Nếu tay quay là một khâu dẫn, khi tay quay 1 quay đều quanh trục A, thông qua thanh truyền 2 làm thanh lắc 3 lắc qua lắc lại quanh trục D một góc nào đó.

Xem thêm: Giải toán 12 bài 2 - giải bài tập toán 12 bài 2

Tìm một vài ví dụ về ứng dụng của các cơ cấu trên trong đồ dùng giađình ?

Trong quạt máy (có tuốc năng) ứng dụng cơ cấu tay quay – thanh lắc.