Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kỹ năng và kiến thức tác phẩm từ bỏ tình (bài II) Ngữ văn lớp 11, bài học người sáng tác - thành phầm Tự tình (bài II) trình bày khá đầy đủ nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tứ duy và bài xích văn đối chiếu tác phẩm.
Bạn đang xem: Soạn bài tự tình ngữ văn 11
A. Nội dung tác phẩm trường đoản cú tình (bài II)
Đêm khuya văng vọng trống canh dồn,
Trơ chiếc hồng nhan cùng với nước non.
Chén rượu hương gửi say lại tỉnh,
Vầng trăng trơn xế khuyết chưa tròn.
Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ tí con con!
B. Đôi đường nét về item Tự tình (bài II)
1. Tác giả
- hồ Xuân Hương không rõ năm sinh, năm mất.
- Theo các tài liệu lưu truyền quê sinh hoạt làng Quỳnh Đôi, thị xã Quỳnh Lưu, tỉnh nghệ an nhưng sống hầu hết ở ghê thành Thăng Long.
- cuộc sống Hồ Xuân hương lận đận, các nỗi trớ trêu ngang trái: hai lần lấy ông xã nhưng đề là lẽ, nhằm đến sau cuối vẫn sống một mình, cô độc.
- hồ nước Xuân hương xinh đẹp, thông minh đi niều nơi, giao thiệp với rộng (quen biết nhiều người khét tiếng như Nguyễn Du).
- Con tín đồ bà phóng túng, tài hoa, có cá tính mạnh mẽ, sắc sảo.
- chế tác của hồ nước Xuân Hương tất cả cả chữ hán và chữ Hán.
- Theo giới nghiên cứu hiện bao gồm khoảng xấp xỉ 40 bài xích thơ tương truyền là của hồ nước Xuân Hương.
- người vợ sĩ còn tồn tại tập thơ Lưu hương thơm kí(phát hiện năm 1964) bao gồm 24 bài chữ Hán cùng 26 bài bác chữ nôm.
- Trong lịch sử văn học Việt Nam, hồ nước Xuân mùi hương là hiện tượng rất độc đáo: bên thơ thiếu phụ viết về phụ nữ, trào phúng nhưng mà trữ tình, đậm đà hóa học văn học dân gian tự đề tài, cảm hứng đến ngôn ngữ, hình tượng.
- rất nổi bật trong biến đổi thơ của hồ nước Xuân hương thơm là giờ đồng hồ nói mến thương đối với người phụ nữ, là sự việc khẳng định, đề cao vẻ đẹp với khát vọng của họ.
⇒ hồ nước Xuân hương được ca tụng là “Bà chúa Thơ Nôm”.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ: Tự tình (bài II) phía bên trong chùm thơ Tự tình gồm cha bài của hồ Xuân Hương.
b. Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật.
c. Cách thức biểu đạt: Biểu cảm.
d. Ý nghĩa nhan đề:
- từ bỏ tình gồm nghĩa là bộc lộ tâm tình, chổ chính giữa tình ở đây chưa hẳn che đậy hay vay mượn mượn bất cứ cảnh trang bị nào để bộc lộ. Xuân Hương nói đến chính mình, về nỗi cô đơn của kiếp người, nỗi xấu số của kiếp má hồng.
- bài xích thơ là nỗi từ bỏ tình của riêng rẽ Xuân Hương nhưng cũng là nỗi đau đáu, bẽ bàng của một lớp phụ nữ bị chèn ép, bị chính sách phong kiến tạo nên dang dở, lẻ loi.
e. Bố cục
- biện pháp 1:
+ nhị câu đề: ra mắt về hình ảnh người vợ lẽ.
+ hai câu thực: Cách giải quyết và xử lý nỗi tâm tư tình cảm của người vợ lẽ.
+ nhì câu luận: Khát khao tìm tới hạnh phúc của người phụ nữ.
+ hai câu kết: Quy luật khắt khe của thời hạn và tuổi trẻ.
- biện pháp 2:
+ Phần 1 (4 câu đầu): bộc lộ nỗi lòng cô đơn, bi ai tủi, mong ước hạnh phúc.
+ Phần 2 (4 câu tiếp): trung ương trạng tuyệt vọng của cảnh đời lẽ mọn.
f. Quý giá nội dung
- Tự tình (bài II) bộc lộ tâm trạng, thái độ của hồ nước Xuân Hương: vừa đau buồn, vừa căm uất trước duyên phận, cố gắng gượng vươn lên cơ mà vẫn lâm vào bi kịch.
- trước việc trớ trêu của số phận, người thiếu nữ luôn khát vọng hạnh phúc, vẫn mong cưỡng lại sự nghiệt vấp ngã do con người tạo ra. Sự phản kháng và khao khát ấy ở hồ nước Xuân Hương làm cho nên chân thành và ý nghĩa nhân văn sâu sắc cho tác phẩm.
g. Cực hiếm nghệ thuật: ngôn từ thơ Nôm bình dị, hình ảnh gợi cảm, giàu màu sắc, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc,...
C. Sơ đồ tứ duy từ bỏ tình (bài II)
D. Đọc gọi văn bạn dạng Tự tình (bài II)
1. Hai câu đề
Đêm khuya văng vọng trống canh dồn
Trơ chiếc hồng nhan với nước non.
- thời gian đêm khuya: thời điểm nửa tối về sáng, là khoảng thời gian con người đứng đối diện với chủ yếu mình với mọi suy tư, trăn trở.
- không gian: tĩnh mịch, vắng vẻ lặng, hiu quạnh hiu với music văng vẳng của tiếng trống canh.
- tự dồn: Nhịp điệu gấp gáp, ân hận hả. → bước đi của thời gian.
⇒ Đó cũng đó là tâm trạng rối bời, vừa sốt ruột vừa khổ cực của con người ý thức được sự tung trôi của thời gian, đời người.
- Từtrơ:
+ có nghĩa là phơi ra, bày ra + cái hồng nhan, với nước non biểu hiện sự dãi dầu sương gió. → Sự tủi hổ, bẽ bàng.
Nội dung bài bác học dưới đây giúp những em thế được đông đảo nét cơ bạn dạng về người sáng tác Hồ Xuân Hương, trọng điểm trạng cô đơn, bẽ bàng cùng nỗi khát khao niềm hạnh phúc của nhân đồ trữ tình nói riêng và người thiếu phụ trong làng hội xưa nói chung, những đặc sắc nghệ thuật tiêu biểu của tác phẩm. Từ bỏ đó, các em biết yêu thương thương, thông cảm cho số phận trái ngang với trân quý đông đảo phẩm chất xuất sắc đẹp trong tâm địa hồn tín đồ phụ nữ.
1. Tìm hiểu chung
1.1. Tác giả
1.2. Tác phẩm
2. Đọc - phát âm văn bản
2.1. Hai câu đề
2.2. Hai câu thực
2.3. Hai câu luận
2.4. Hai câu kết
3. Luyện tập
4. Kết luận
Hồ Xuân hương (chưa rõ năm sinh năm mất) quê ở nghệ an nhưng sống hầu hết ở Thăng Long
Bà đi nhiều nơi và thân thiện với những danh sĩ
Cuộc đời, tơ duyên của hồ nước Xuân Hương nhiều éo le, ngang trái
Được ca tụng là "bà chúa thơ Nôm"Thành tựu văn học: tương truyền tất cả khoảng trên dưới 40 bài xích thơ Nôm, còn có tập lưu giữ Hương Kí gồm gồm 24 bài xích thơ tiếng hán và 26 bài thơ chữ Nôm
Nội dung sáng tác: thường viết về người thanh nữ với tiếng nói bi cảm sâu sắc; xác định đề cao vẻ đẹp cùng khát vọng của họ.Phong biện pháp nghệ thuật: trào phúng cơ mà trữ tình đậm đà hóa học văn học dân gian tự đề tài, cảm xúc đến ngôn ngữ, hình tượng.
1.2. Tác phẩm
Xuất xứ: bên trong chùm thơ "Tự tình" gồm 3 bài bác của hồ nước Xuân Hương.Thể loại: Thất ngôn chén bát cú Đường luật
Chủ đề: bài thơ thanh minh nỗi lòng của tác giả trước duyên phận hẩm hiu
2. Đọc - gọi văn bản
2.1. Hai câu đề
"Đêm khuya văng vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non."
- Thời gian: Đêm khuya=> thời điểm nửa đêm về sáng, là khoảng thời hạn con người đứng đối diện với thiết yếu mình với phần đa suy tư, trăn trở.
- không gian: tĩnh mịch, vắng ngắt lặng, đìu hiu hiu với music "văng vẳng" của giờ "trống canh"
- từ "dồn": Nhịp điệu vội vàng gáp, nhanh chóng => bước tiến của thời gian:Đó cũng chính là tâm trạng rối bời, vừa lo sợ vừa âu sầu của con fan ý thức được sự tan trôi của thời gian, đời người
- tự "trơ":
Có nghĩa là phơi ra, bày ra + "cái hồng nhan"; "với nước non" bộc lộ sự dãi dầu sương gió=> sự tủi hổ, bẽ bàng.Trơ trọi, lẻ nhẵn + thủ thuật đối: "cái hồng nhan"> cảm hứng cô đơn trống vắng.Thủ pháp đảo: từ bỏ "trơ" đứng đầu câu + nhịp độ thơ 1/3/3=> nhấn mạnh vấn đề sự tủi hổ, bẽ bàng.Từ “trơ”- vào văn cảnh câu thơ – không những là bẽ bàng, tủi hổ bên cạnh đó thể hiện nay sự kiên cường, bền bỉ, thách thức. Nó đồng nghĩa với từ bỏ “trơ” vào câu thơ sau của Bà thị xã Thanh Quan: “Đá vẫn trơ gan thuộc tuế nguyệt” (Thăng Long thành hoài cổ) =>bản lĩnh, đậm chất ngầu và cá tính Xuân Hương.Từ "hồng nhan" đặt sát bên từ "cái"→ sự phải chăng rúng, mỉa mai.
⇒Câu thơ bộc lộ nỗi nhức đớn, xót xa, cay đắng của phòng thơ trước tình cảnh của bao gồm mình
2.2. Hai câu thực
"Chén rượu hương gửi say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết không tròn."
Cụm từ bỏ "say lại tỉnh": gợi lên vòng tình duyên quanh quẩn quanh, tình duyên đang trở thành trò nghịch của con tạo, càng say càng tỉnh, càng cảm thấy nỗi nhức thân phận
"Vầng trăng""bóng xế": trăng sẽ tàn"khuyết không tròn": chưa trọn vẹn=> Tuổi xuân đã trôi qua cơ mà tình duyên ko trọn vẹn
- Nghệ thuật: phép đối
⇒ Xót xa, cay đắng cho duyên phận dang dở, lỡ làng
2.3. Hai câu luận
"Xiên ngang phương diện đất, rêu từng đám,
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn."
Nghệ thuật: hòn đảo ngữ, hễ từ mạnh, đối=> xiên ngang: rêu; đâm toạc: đá⇒ Bức tranh thiên nhiên sinh động, giàu sức sống.Hình hình ảnh thơ: Rêu xiên ngang phương diện đất, đá đâm toạc chân mây => ko chỉ mô tả sự phẫn uất mà này còn là sự phản phòng trước định mệnh hẩm hiu, tơ duyên dang dở.⇒ Ý thức về hạnh phúc, tình duyên
2.4. Nhì câu kết
"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình san sẻ tí bé con!"
“Ngán” là ngán ngán, ngao ngán => mệt nhọc mỏi, ngao ngán trước duyên phận éo le, bạc bẽo.Từ “xuân” mang hai nghĩ: vừa là “mùa xuân” vừa là “tuổi xuân”. Mùa xuân của vạn vật thiên nhiên thì tuần hoàn, trường thọ còn tuổi xuân của đời fan thì qua đi không lúc nào trở lại.Hai từ bỏ “lại” trong cụm từ “xuân đi xuân lại lại” với hai nghĩa không giống nhau:=> Sự quay trở lại của ngày xuân lại đồng nghĩa với việc ra đi của tuổi xuân. Tác giả cảm nhấn sự rã trôi của thời gian, đời fan với bao xót xa, tiếc nuối.
Thủ pháp thẩm mỹ tăng tiến
Mảnh tình - sẻ chia - tí - bé con => nhấn mạnh vào sự nhỏ bé dần, làm cho nghịch cảnh càng ngang trái hơn. Mảnh tình đã nhỏ nhắn lại còn“san sẻ” vì vậy ít ỏi chỉ với “tí bé con” yêu cầu càng xót xa tội nghiệp.
=>Câu thơ là cảnh ngộ và là tâm trạng bi kịch của cô gái sĩ: càng khát khao hạnh phúc càng thất vọng, mong ước càng to thực trên càng mỏng dính manh ⇒ nỗi nghêu ngán về số phận cùng thực trên phũ phàng, tơ duyên lận đận.
3. Luyện tập
Câu 1: Cảm dìm 4 câu thơ đầu bài bác Tự tình (Bài II) - hồ Xuân Hương
Gợi ý có tác dụng bài
1. Mở bài
- giới thiệu tác phẩm “Tự tình II” và tư câu thơ đầu trong bài xích thơ:
Ví dụ: bài xích thơ “Tự tình II” phía trong chùm thơ bao gồm ba bài xích là tác phẩm miêu tả rõ tiếng nói, đậm chất ngầu và cá tính độc đáo của người sáng tác Hồ Xuân Hương. Bốn câu thơ đầu trong bài thơ vẫn làm trông rất nổi bật hoàn cảnh cũng như tâm trạng vừa ai oán tủi, vừa phẫn uất hy vọng vượt lên trên định mệnh của nữ giới sĩ.
2. Thân bài
- hai câu thơ đầu xuất hiện thêm cảm thức về thời hạn và vai trung phong trạng của chị em sĩ
Cảm thức về thời gian: Thời gian: tối khuya. Âm hưởng của tiếng trống canh được đặt trong sự dồn dập, gấp gáp “trống canh dồn” cho biết nữ sĩ cảm nhận sâu sắc bước đi không ngừng và gấp vã của thời gian. Cảm thức về trọng tâm trạng: cảm nhận cụ thể sự bẽ bàng của phận mình. Tác giả đã sử dụng giải pháp đảo ngữ, từ bỏ “trơ” được chuyển lên đầu câu có chức năng nhấn mạnh. “trơ” có nghĩa là tủi hổ, là bẽ bàng, cho biết thêm “bà Chúa thơ Nôm” đang ý thức sâu sắc thảm kịch tình duyên của bản thân. Nhì chữ “hồng nhan” được đặt cạnh danh trường đoản cú chỉ đơn vị “cái” gợi lên sự bạc bẽo bẽo, xấu số của kiếp phụ nữ.- bức ảnh tâm trạng đã được phóng chiếu cụ thể hơn trải qua hai câu thơ tiếp theo
Cụm từ “say lại tỉnh” gợi lên sự tuần hoàn, luẩn quẩn, bế tắc đầy trái ngang của kiếp người đầy chua chát.Hình tượng “vầng trăng” xuất hiện chính là ý niệm ẩn dụ cho cuộc sống của thiếu nữ sĩ: tâm trạng “bóng xế”, chuẩn bị tàn tuy vậy vẫn “khuyết không tròn” nhận mạnh bi kịch của cảm thức về thân phận: tuổi xuân vẫn trôi qua mà lại nhân duyên mãi mãi là việc dang dở, lỡ dở không trọn vẹn.=> bức tranh ngoại cảnh đồng hóa với bức ảnh tâm trạng.
3. Kết bài
Khái quát lác lại nội dung ý nghĩa sâu sắc của tứ câu thơ: trải qua cách sử dụng ngữ điệu giàu giá bán trị biểu đạt kết phù hợp với những biện pháp tu từ bỏ như đảo ngữ, thuộc những sáng chế trong bài toán xây dựng hình tượng, tứ câu thơ đầu của bài xích thơ “Tự tình II” vẫn làm trông rất nổi bật cảm thức về thời gian, cho biết thêm tâm trạng bi đát tủi cũng giống như ý thức thâm thúy về thảm kịch duyên phận đầy éo le, oái oăm của nữ sĩ hồ Xuân Hương.
Câu 2:Phân tích bài thơ tự tình (Bài 2) của hồ Xuân Hương.
Gợi ý làm bài
a. Mở bài:
Dẫn dắt, reviews về bên thơ hồ nước Xuân hương thơm - bà chúa thơ Nôm.Giới thiệu về bài bác thơ từ bỏ Tình 2 (và những tin tức có tương quan đến bài bác thơ)b. Thân bài:
- bao quát về nội dung bài thơ.
- Phân tích bài xích thơ theo cấu trúc: Đề - thực - luận - kểt
+ nhị câu đề:Nỗi niềm bi tráng tủi của hồ nước Xuân hương thơm được gợi lên từ giữa đêm khuya:"Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn/Trơ chiếc hồng nhan với nước non".
Chú ý cho 2 văn bản chính: không khí và thời hạn được biểu lộ trong nhì câu thơ.Chú ý đến giải pháp dùng từ và biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong nhị câu thơ và kết quả của chúng ( từ: dồn; trơ; cái; hồng nhan; nước non).⇒ Đau đớn, xót xa trước tình cảnh của phiên bản thân.
+ hai câu thực:Thể hiện thị rõ thực cảnh và thực tình của tác giả:"Chén rượu hương gửi say lại tỉnh/Vầng trăng bóng xế khuyết không tròn"
Vòng lẩn quẩn quanh của số phận, tình duyên (chén rượu - hương chuyển - say lại tỉnh).Tuổi xuân đang trôi qua nhưng tình duyên chưa trọn vẹn.Phép đối: Khuyết - tròn, say - tỉnh giấc gợi xúc cảm chông chênh=> mong muốn manh manh về hạnh phúc⇒ Sự dang dở, bẽ bàng của duyên phận⇒ xót xa, cay đắng
+ nhị câu luận:Nỗi niềm phẫn uất và khát khao mãnh liệt:"Xiên ngang mặt đất rêu từng đám/Đâm toạc chân mây đá mấy hòn".
Bức tranh thiên nhiên sinh động giàu sức sống→ sự phẫn uất, sự bội phản kháng⇒ cá tính mãnh mẽ của tác giả.Nghệ thuật: hòn đảo ngữ, đụng từ mạnh, đối.⇒ trung khu hồn đầy sức sống, cõi lòng nhiều khát khao của Xuân Hương.
+ nhị câu kết:Thể hiện tâm trạng ngán chường, bi lụy tủi:"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại/Mảnh tình chia sẻ tí con con."
Từ vạn vật thiên nhiên xung quanh, chú ý lại phiên bản thân mình, cảm thấy ngán nỗi, bi quan cho mình...Thời gian cứ trôi qua xuân đi xuân lại lại, một sự tuần hoàn liên tiếp nghe mà chán chường cho duyên phận (xuân đi xuân lại lại).Thực tại: Sự sẻ chia ít ỏi→ xót xa mang lại tội nghiệp (mảnh tình san sẻ tí con con).Nghệ thuật: tăng tiến, dấn mạnh.⇒ Một nỗi buồn chán và thất vọng...
c. Kết bài:
Khẳng định lại giá trị câu chữ và thẩm mỹ và nghệ thuật bài thơ.Nhấn mạnh phong thái thơ hồ nước Xuân hương qua bài xích thơ.Câu 3: cảm thấy tâm sự của người vợ sĩ hồ Xuân mùi hương trong bài Tự tình 2.
Gợi ý làm cho bài
a. Mở bài:
Giới thiệu chung: hồ Xuân mùi hương là mộtnhà thơ béo của Việt Nam. Được ca ngợi là bà chúa thơ Nôm.Giới thiệu về bài bác thơ "Tự tình 2"b. Thân bài:
- bài bác thơ biểu lộ nỗi ảm đạm và trọng tâm sự ở trong nhà thơ về định mệnh lẻ loi của mình và niềm khát khao đượchạnh phúc, được quân tử yêu thương.
Hai câu đề:
"Đêm khuya văng vọng trống canh dồn
Trơ loại hồng nhan cùng với nước non"
Hoàn cảnh :giữa đêm khuya, hao thức, nghe giờ trống liên tiếp sang canhThấy mình cô độc giữa cuộc đời. Phân tíchnghệ thuật thực hiện từ ngữ mạnh, nghe thật thấm thía
Hai câu thực:
"Chén rượu hương gửi say lại tỉnh
Vầng trăng nhẵn xế khuyết chưa tròn"
Nói lên cân nhắc của công ty thơ:Buồn, uống bát rượu để quên mà lại càng uống càng tỉnh, tỉnh lại càng bi thảm hơn. (Hình hình ảnh người phụ nữ lấy chủ yếu mình ra có tác dụng đồ nhắm)Nhìn trăng thấy trang đã xế bóng và lại chưa tròn. Vầng trăng như thể thân phận ở trong nhà thơ."Khuyết chưa tròn": Chưa vô vọng vẫn còn ủ ấp niềm hi vọng.Hai câu luận:
"Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn"
Mở rộng lớn tầm nhìn: các đám rêu cùng bề mặt đất, mấy hòn đá phía chân trời. Phần lớn hình hình ảnh rất thực, cầu lệ.Cái chú ý khoẻ khoắn. Bao gồm mộtsự bội nghịch kháng, sự vươn lên nhằm khẳng định vị trí của mình.Hai câu kết:
"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình chia sẻ tí bé con."
Từ thiên nhiên xung quanh, quan sát lại bản thân mình, cảm thấy ngán nỗi, ai oán cho mình, nghịch lí.Thời gian cứ trôi qua xuân đi xuân lại lại, một sự tuần hoàn liên tục nghe mà chán chường cho duyên phận của mình. Tuổi xuân trôi qua ma lại khôngcó tơ duyên trọn vẹn.Sự share ít ỏi.Một nỗi buồn chán và thất vọng.Xem thêm: Bộ Sách Giáo Khoa Lớp 4 ( Năm Học 2022, Tổng Hợp Sách Giáo Khoa Lớp 4 Tại Fahasa
c. Kết bài:
Một bài xích thơ chứa đựng nỗi buồn và niềm thèm khát chân thành.Trong nền thơ trung đại, lần trước tiên mới có mộtngười phụ nữ dám tạo nên điều ấy.